Bez jakichkolwiek wyrzutów sumienia mogłabym napisać, że w Aniołach Elżbiety Dziemidowicz jedyną godną uwagi rzeczą jest okładka. Reszta zaś to doskonałym przykład na to, jak nie powinno się pisać. Bowiem nie tylko tekst, ale i sami bohaterowie doprowadzają tolerancyjnego i otwartego na różne literackie eksperymenty czytelnika do stanu, w którym zaczyna współczuć autorowi.

Wczoraj obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Książki. Niestety zamiast lektury godnej polecenia napiszę o utworze, któremu bliżej do grafomańskich wypocin niż chociażby przyzwoitego dzieła. A zaczęło się tak obiecująco. Przyciągnął mnie chłodny odcień błękitu, który zburzyły szybujące po okładkowym bezkresie ptaki. Umieszczone w centralnym punkcie pióro obiecywało prawdziwie literacką ucztę. Na korzyść przemawiał również opis, zapowiadający obcowanie z powieścią poetycką najwyższych lotów.

Tymczasem rzeczywistość okazała się bolesnym upadkiem.

Na początku utwór przybrał postać baśni. Szczęśliwe życie książęcej pary zostaje brutalnie przerwane przez śmierć żony głównego bohatera. Książę Andrzej z władcy cieszącego się uznaniem i szacunkiem ludu wkracza na mroczną, pełną tajemnic ścieżkę, tym samym stając się obiektem niezdrowego zainteresowania. Po pewnym czasie zagubiony wdowiec poznaje zielarkę i postanawia zacząć życie od nowa. Dla tej miłości monarcha wyrzeka się majątku i tytułu. Wkrótce los ponownie się do niego uśmiecha, obdarzając córeczką. Ta opowieść nie ma jednak rychłego happy endu. Bowiem wszystko, co dobre ma swój kres. Serię niefortunnych zdarzeń rozpoczyna niespodziewany zgon byłego księcia. Niedługo po tym dołącza do niego jego wybranka. Pierwszoplanową rolę przejmuje dorosła i zamężna Ibiz- jedyna potomkini Andrzeja. Odtąd uwaga autorki skupia się na sercowych rozterkach głównej bohaterki.

Rozumiem, że powieść poetycka jest specyficznym gatunkiem, ale na przykładzie pani Dziemidowicz wyraźnie widać, iż nie każdy powinien się za nią zabierać. Pierwsze zgrzyty pojawiają się w momencie, w którym pradawna zielarka zbiera rośliny, obniżające poziom hemoglobiny we krwi. Przyznaję, to dość fachowe nazewnictwo, jak na tak prostą kobietę i czasy, w których ona żyje. Innym razem książę przemierz krainę w poszukiwaniu nowej wybranki na swym wiernym wierzchowcu. Kilka scen później jego córka nie tyko podejmuje edukację w szkole (!), co dojeżdża do niej autobusem… Mieszkająca w chatce zielarka nie posiada izb tylko pokoje, a nawet- uwaga- gabinet medyczny, w którym przyjmuje pacjentów! No cóż, podobno w baśniach wszystko jest możliwe nawet taki cywilizacyjny kogel-mogel.

Z jednej strony Anioły są świadectwem religijności autorki, która czyni z Ibiz ofiarę wiary. Z drugiej zaś pokazują, jak bardzo powierzchowna jest ta sfera duchowa. Sam fakt, iż kilkuletnie dziecko nie rozstaje się z obrazkiem Jezusa, śpiąc z nim, bawiąc, całując na dobranoc przyprawia mnie o dreszcze. Granica między pobożnością, a fanatyzmem w powieści Dziemidowicz wielokrotnie zostaje przekroczona. Doskonałym przykładem hipokryzji Ibiz jest jej wiara w zabobony. Widzimy to szczególnie wtedy, gdy spotyka Cygankę i niemalże bez wahania pozwala sobie powróżyć. Co dziwne, pseudowróżka za swą przepowiednię nie woła zapłaty. Zdumiewające, wręcz niemożliwe, prawda? To wydarzenie podkreśla jak wielką rolę w życiu dziewczyny odgrywa przeznaczenie.

Jeśli chodzi o bohaterów utworu to prym naiwności i głupoty wiedzie wspomniana Ibiz. Dawno nie miałam do czynienia z tak irytującą postacią. Pracowniczka biura podróży jest niespełnioną, szukającą wrażeń mężatką. Chociaż przed ślubem zdawała sobie sprawę z tego, jak będzie wyglądał jej związek z niemalże wiecznie przebywającym za granicą mężem, decyduje się wyjść za niego, by potem przeżywać gorycz wiecznej rozłąki. W międzyczasie szuka swojej drugiej połówki, którą wywróżyła jej Cyganka. Wkrótce nadarza jej się nie jedna, a dwie okazje do tego, by zdradzić nieobecnego małżonka.

Ibiz egzystuje w jakimś dziwnym zawieszeniu między snem, a jawą. Więcej sobie dopowiada niż przeżywa. Potrafi tak sugestywnie wmówić, że ma romans, iż sama zaczyna w to wierzyć. Co ważne nawet w stosunku mężczyzny, przypadkiem spotkanego w lesie, zaczyna snuć poważne plany na przyszłość. Źródła Wszelkich rozterek Ibiz można by szukać w samotności i seksualnym niewyżyciu. Wyimaginowany związek, który udaje jej się ciągnąć latami, nie ma żadnych trwałych fundamentów, nie opiera się na przyjaźni, na wspólnej pasji czy zrozumieniu. Tutaj nawet nie chodzi o fascynację drugim człowiekiem. Ibiz za wszelką cenę dąży do fizycznego spełnienia, chociaż pozornie się przed tym broni. Jej pożądanie jest tak silne, że w pewnym momencie wydaje jej się, iż doznaje erotycznego spełnienia, przemieniając się w … ciało astralne!

Swoją drogą motyw z duszami/aniołami, które uprawiają seks pod sufitem może i byłby intrygującym rozwiązaniem, ale w innej wersji, bez zbędnej otoczki patosu i doszukiwaniu się w tym drugiego, symbolicznego dna. Poza tym gdyby autorka we wstępie nie napisała, iż ,,Książka Anioły opowiada o platonicznej miłości widzianej oczami snu” z pewnością pomyślałabym, iż Ibiz męczą chore urojenia i z wymaga ona pomocy, ale nie ze strony zaprzyjaźnionej zielarki tylko prawdziwego specjalisty.

Jeśli już jesteśmy przy słowach pani Dziemidowicz to uważam za wielce niestosowne, by autor oceniał własny utwór, a to właśnie uczyniła wspomniana pisarka. Twierdząc, iż Anioły ,,są ciekawe” wykazała się stronniczością i brakiem dystansu do swojej twórczości. Całą sobą nie zgadzam się na to, by powyższą książkę zaliczyć do udanych lektur. Styl autorki, infantylne, ograniczone wyrazowo i jakościowo wierszyki nie czynią z Aniołów powieści poetyckiej. Wręcz przeciwnie, można je potraktować jako grafomańskie zapychacze ubogiej treści.

Musiałabym być beznadziejnie zapatrzoną w siebie romantyczką, prowokującą wyimaginowane osobiste dramaty, by móc zachwycić się Aniołami. Pierwszy raz stwierdzę, iż żałuję papieru, który zmarnowano na tak złą książkę. Pani Elżbieto, błagam, niech pani już niczego więcej nie publikuje.

Elżbieta Dziemidowicz

Warszawa 2013

li_lia

W październiku 2010r. zostałam mamą. Od tamtej pory godzę domowe i macierzyńskie obowiązki ze swoją pasją- pisaniem. Klawiatura jest moją najlepszą przyjaciółką. Piszę, ponieważ czuję potrzebę okiełznania myśli za pomocą liter.

• E-mail
|
• Więcej postów (1459)